Мекен жайы: Қызылорда қаласы, Теміржол вокзалы маңында орналасқан

Ақпарат қосылу\жаңартылу күні: 27.05.2020

Құжаттама: жүктеп алу

Жалпы ақпарат:

Жанқожа Нұрмұхамедұлы ескерткіші,

2014 жыл

 Жанқожа Нұрмұхамедұлы (1795 - 1859) – қазақ батыры. Сыр бойы қазақтарының Хиуа, Қоқан хандықтарының езгісіне және Ресей отаршылдарына қарсы ұлт-азаттық көтерілісінің басшысы.

Жанқожа батырдың 240 жылдық мерейтойы қарсаңында қала орталығынан батырдың ескерткіші бой көтерді. Ескерткіш 2,5 натуралық өлшемде қоладан құйылған, салмағы-5,3 тонна. Ескерткіштің биіктігі-5,4 метр, тұғырының биіктігі-6,0 метр. Ескерткіштің авторлары А.Кененбаев, Қ.Дулатов, Т.Серікбаев. Жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енгізілген.

Қызылорда теміржол вокзалы алаңында 2014 жылы ұлт азаттық жолындағы күрестiң қас батыры Жанқожа Нұрмұхамедұлының ескерткіші ашылды. Салтанатты шарада сөз алған облыс әкімі жиналған қалың көпшілікті қуаныштарымен құттықтады. - Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев, отанымыздың қасиетті байтақ даласын дұшпаннан қорғаған батыр бабаларымызды ұлықтап, лайықты құрмет көрсету біздің перзенттік парызымыз деген болатын. Бүгін міне, халқымыздың тұтастығы мен еліміздің бірлігін ойлаған ұлт азаттық көтерілістің бас қолбасшыларының бірі, Сыр бойынан шыққан қас батыр Жанқожа Нұрмұхамедұлына арнап облыс орталығында батырдың зәулім ескерткішін орнатып отырмыз. Бұл ескерткіштің Қызылорданың көркіне көрік қосып, жастарымыздың бойына патриоттық сезім беретін рухани орынға айналатынына сенеміз. Келешекте сарбаздар осы жерде отан алдында ант беретін, әскери лауазым алғандар мен оқу бітірушілерге куәлік тапсыратын, әскери борышын өтеуге аттанатын жас өрендерге ақ жол тілейтін, жас жұбайлардың гүл шоғын қоятын киелі жер болғанын қалаймыз, - деді облыс әкімі құттықтау сөзінде.Салтанатты шарада мемлекет және қоғам қайраткері Ұзақбай Қараманұлы, Республикалық ардагерлер Кеңесінің төрағасы Өмірзақ Озғанбаев ескерткіштің ашылуымен құттықтап, Жанқожа батырдың ерлігі мен өр рухы жайында бейнефильм түсіруді ұсынды. Ескерткіштің ашылу рәсімі студенттер сарайында «Ұлт азаттығы қозғалысы және Жанқожа батыр» атты ғылыми-тәжірибелік конференциямен жалғасты. Белгілі ғалымдар, әдебиетшілер мен тарихшылар қатысқан жиында батыр бейнесі жан-жақты сөз болып, тың деректер айтылды.

Конференция қатысушылары Жанқожа Нұрмұхамедұлындай дара тұлғалардың ұлт тарихынан лайықты орын алуы, олардың қасиетті есімдерінің қайта жаңғыруы Елбасымыз – Ұлт көшбасшысы Н.Ә.Назарбаевтың «Мәңгілік ел» ұлттық идеясының мазмұнымен үйлесетіні туралы ой қорытты.